Onderzoek: media-aandacht seksueel wangedrag bij The Voice

Na maanden onderzoek werd donderdag, 20 januari 2022, de veelbesproken aflevering van #BOOS over talentenjacht The Voice (of Holland) online gezet. In deze uitzending spraken meerdere vrouwen over misstanden en seksueel grensoverschrijdend gedrag rondom het televisieprogramma. Uit onderzoek in samenwerking met onze partner RTV Monitor blijkthet nieuws in bijna 3000 uitzendingen op radio, televisie & podcasts voorbij gekomen te zijn en in meer dan 6370 artikelen in landelijke dagbladen en landelijke nieuwswebsites aan bod te zijn gekomen.

De productie van het BNNVARA-programma #BOOS, gepresenteerd door Tim Hofman en gepubliceerd op YouTube, is in nog geen week tijd bijna 10 miljoen keer bekeken. Rondom de publicatie waait een heuse mediastorm. Voor dit artikel deden wij samen met RTV Monitor onderzoek naar het aantal vermeldingen van en het sentiment rondom termen en onderwerpen gerelateerd aan de misstanden bij het The Voice, de uitzending van #BOOS en de hoofdpersonen waar het in deze kwestie om gaat. 

Om een ‘algemeen’ beeld te schetsen van het aantal vermeldingen in de audiovisuele media, landelijke dagbladen en nieuwssites is door RTV Monitor en Media Info Groep gekeken naar (een combinatie van) de volgende zoektermen: mediastorm, hoofdpersonen uit de ‘rel’: Jeroen Rietbergen, Ali B, John de Mol, Marco Borsato, Martijn Nieman, maker Tim Hofman, de programma’s waar het om gaat: The Voice (of Holland), The Voice Kids, #BOOS, de producenten en zenders: Talpa, ITV, BNN VARA, RTL en de aantijgingen: seksueel wangedrag, misstanden, grensoverschrijdend (seksueel) gedrag. 

Er is voor dit onderzoek gekeken naar vermeldingen van bovenstaande termen vanaf 14 december 2021. Dit was het moment dat bekend werd dat er tegen een van de voormalige coaches uit de programma’s The Voice en The Voice Kids, Marco Borsato, aangifte was gedaan. Vervolgens is er gekeken naar vermeldingen vanaf 15 januari 2021; op deze dag maakte zender RTL bekend de uitzendingen van de Voice (tijdelijk) te staken, nadat de zender in het kader van wederhoor gevraagd was om een reactie op de BOOS-uitzending voordat deze zou worden uitgezonden. In reactie op de aantijgingen besluit RTL direct te stoppen met het uitzenden van het programma. 

Twee dagen later, op 17 januari 2021, komt een van de andere hoofdpersonen uit de kwestie, Jeroen Rietbergen, naar buiten met een verklaring, bevestiging en excuses. De uitzending van de veelbesproken #BOOS aflevering was donderdag 20 januari. Om een goed beeld te krijgen van alle vermeldingen in de bladen, audiovisuele uitzendingen en talkshows die volgden, hebben RTV Monitor en wijzelf ervoor gekozen om data te verzamelen tot en met het weekend na deze uitzending: zondag 23 januari 2022. 

Audiovisuele media (radio, televisie en podcast)

RTV Monitor heeft onderzoek gedaan naar uitgezonden content op Nederlandse radio, televisie en podcast-uitzendingen (we kijken naar programma’s die nieuws en actualiteiten verzorgen) tussen 14 december 2021 en 23 januari 2022 (gemonitord vanaf de bekendmaking van de aangifte tegen Marco Borsato tot en met het weekend na de uitzending van #BOOS).

Door te zoeken op een combinatie van zoektermen met hierin de verschillende hoofdpersonen en termen uit de ‘rel’, zoals eerder genoemd, komt RTV Monitor op de volgende conclusie: het nieuws over seksueel wangedrag bij The Voice is in bijna 3000 uitzendingen voorbij gekomen.

Om deze data in een referentiekader te plaatsen: het nieuws van de moord op Peter R. de Vries werd in 2021 ruim 8400 keer genoemd in uitzendingen van Nederlandse landelijke  audiovisuele media. Hierbij gaat het om een soortgelijk heftig en nieuwswaardig onderwerp, maar dit zijn de vermeldingen van een heel jaar. De bijna 3000 vermeldingen in alleen al audiovisuele media van het nieuws rondom The Voice zijn gepubliceerd in een veel korter tijdsbestek. 

Landelijke dagbladen en nieuwswebsites

In dezelfde periode in de landelijke dagbladen en publicaties op online nieuwssites deden wij onderzoek. Het ‘algemene’ nieuws (een combinatie van de hoofdpersonen, gerelateerde programma’s, zenders en de aantijgingen) over seksueel wangedrag bij The Voice was in ruim 6370 artikelen te lezen. Een kanttekening: op zondagen verschijnen er geen dagbladen, vandaar de daling in aandacht, zoals te zien in de grafieken. 

We hebben voor deze analyse ook gekeken naar de soort berichtgeving in de dagbladen en online. Opvallend hieraan is dat de dagbladen AD, de Telegraaf en de Volkskrant vooral aandacht geven aan de namen van de verdachten (Jeroen Rietbergen, Ali B enMarco Borsato) of de betrokken organisaties. Kranten NRC en Trouw vermelden daarentegen vaker de termen wangedrag/ grensoverschrijdend (seksueel) gedrag.

Aantal vermeldingen aantijgingen (wangedrag, grensoverschrijdend seksueel gedrag)